رشد قهوه
رشد قهوه
گونه های مختلف قهوه
گونه های قهوه در نواحی مختلف گرمسیری رشد می کنند و هنوز هم گونه های جدیدی از این گیاه کشف می شود، اما فقط دو گونه از گیاه قهوه برای تولیدات قهوه جهان پرورش پیدا می کنند: عربیکا و ربوستا.
کشورهای دیگری مثل فیلیپین مقدار کمی از گونه ای سوم یعنی لیبریکا را برای مصرف داخلی پرورش می دهند. هفتاد درصد قهوه تولیدی تجاری جهان از گونۀ عربیکاست که حدود هفت میلیون تن از قهوه رست شده هر سال را شامل می شود. بقیه تولید قهوه از گونۀ ربوستا می باشد که اغلب از هندوستان، جزایر اندونزی مثل جاوا، سوماترا و ویتنام می آید.
ویتنام نزدیک به نصف قهوه ربوستا در کل جهان را تأمین می کند و بعد از برزیل بزرگترین پرورش دهنده قهوه محسوب می شود. زیر گونه های عربیکا بسیار گسترده اند.
بیشتر آن ها از جهش یا پیوند دو پدر خوانده قهوه عربیکا یعنی تیپیکا و بوربن می باشند. تیپیکا اولین بار در سال ۱۷۱۸ از اتیوپی به یمن و سپس به هندوستان منتقل شد. پس از آن نمونه هایی از تیپیکا از جاوا به جزیره فرانسوی بوربن برده شدند و زیر گونه جدید بوربن به وجود آمد.
برخی از زیرگونه ها از جهش های طبیعی و بقیه محصول پیوند عمدی یا انتخاب طبیعی در طول چند نسل است. عربیکا گونه ای است که گرده افشانی خود به خودی دارد در نتیجه نژادش باید اصیل باقی می مانده است اما از آن جایی که تیپیکا و بوربن به کشورهای جدید و آب و هوای بیگانه انتقال پیدا کردند جهش های طبیعی اتفاق افتاد و بسیاری زیرگونه جدید با توجه به ویژگی های مطلوب هر مکان پرورش یافتند
داستان ربوستا نیز مشابه است. ربوستا متعلق به غرب آفریقاست و از آن جا از طریق جاوا در کل دنیا پخش شد. همانند عربیکا گونه ربوستا هم زیرگونه های زیادی دارد اما از نظر طعم چیز هیجان انگیزی ارائه نمی کند! همان طوری که از اسم قهوه ربوستا بر می آید به معنی قوی و نیرومند است که نسبت به دو گونۀ دیگر در برابر بیماری ها مقاوم تر است.
بخشی از این امر به علت بیشتر بودن مقدار کافئین آن است که به عنوان بازدارنده ای در مقابل آفت ها عمل می کند. ربوستا معمولاً در هر برداشت میوه بیشتری می دهد و میوه رسیده اش روی درخت می ماند و درصورت چیده نشدن پلاسیده می شود برعکس عربیکا که باید قبل از افتادن روی زمین چیده شود.
دانه های ربوستا کوچک تر و کوتاه تر از عربیکاست و به طور کلی طعم قوی تر اما کمتر مطلوبی ارائه می کند. از ربوستا، به علت قابلیتش در فراهم کردن یک شات تأثیر گذار با کرم زیاد و مقدار زیادی کافئین ، اغلب در بخش کوچکی از ترکیب اسپرسو استفاده می شود.
اما عربیکا چه چیزی ارائه می کند؟ البته که جواب طعم است. زیرگونه های عربیکا هم در ظاهر هم در نوع قهوه ای که تولید می کنند گسترده و هر یک دارای شخصیت منحصر به فرد هستند. اغلب آن ها ویژگی های شخصیتی گونه عربیکا را به ارث می برند اما حداقل یک تفاوت مشخص با آن دارند. همچنین مقدار کافئین عربیکا از ۰٫۹ تا ۱٫۷ درصد از حجم هر دانه قهوه متفاوت است که تقریباً نصف مقدار کافئین ربوستا می باشد.
